03. Meedoen in Assen
samenvatting
De raad ontvangt aan het einde van het jaar ter besluitvorming de integrale kadernota Sociaal domein. Deze nota is op hoofdlijnen, en zal in diverse agenda’s worden uitgewerkt. Een reeds uitgewerkte agenda is die rondom informele zorg. Sinds april 2017 zijn binnen alle huisartsenpraktijken praktijkondersteuners actief. De eerste indruk is dat deze van toegevoegde waarde zijn.
Met het ministerie van VWS zijn gesprekken gevoerd over de Algemene voorziening Schoonmaak. Wij hebben enkele aanpassingen getroffen. De Stichting Leergeld, het Jeugdsportfonds en het Jeugdcultuurfonds, hebben een aanvullende subsidieaanvraag gedaan voor 2017 om aan de stijgende vraag te voldoen. In het kader van de bestrijding kinderarmoede is deze aanvraag gehonoreerd.
Waar staan we nu en wat gaan we nog doen?
Transformatie
Kadernota Sociaal Domein
Mede op basis van het rondetafelgesprek van de raad met partners in het sociaal domein is gewerkt aan een integrale kadernota Sociaal Domein. Deze nota vervangt de kadernota’s Wmo, Jeugd en Participatiewet uit 2014. De nieuwe kadernota bieden wij de raad aan het einde van dit jaar ter besluitvorming aan. Deze nota op hoofdlijnen zal in diverse agenda’s verder worden uitgewerkt. Een reeds uitgewerkte agenda is die rondom informele zorg.
Samenwerking Noord- en Midden-Drenthe
De inkoopsamenwerking Wmo/Jeugdwet in Noord- en Midden-Drenthe verloopt goed. Op terreinen als beleid, contractmanagement, kwaliteitsmanagement en monitoring trekken we zoveel mogelijk gezamenlijk op.
Jeugdhulp
Praktijkondersteuners huisarts Jeugd
Sinds april dit jaar zijn binnen alle huisartsenpraktijken in Assen praktijkondersteuners Jeugd actief. Onze eerste indruk is dat deze praktijkondersteuners van toegevoegde waarde zijn. De praktijkondersteuners ontlasten de huisarts en pakken zelf (lichte) casuïstiek op. Daarmee leveren ze een bijdrage aan de ‘beweging naar de voorkant’.
Wmo
Verbeterplan Maatschappelijke Opvang, Verslavingszorg en Openbare Geestelijke Gezondheidszorg
In het kader van de uitvoering van het Verbeterplan MO/VZ/OGGZ verbouwen we het pand aan de Havenkade 16/18 tot een gecombineerde dag- en nachtopvang van jongeren en volwassenen. De aanbesteding van de verbouwing komt € 0,35 miljoen hoger uit dan in 2015 begroot. Deze meerkosten zijn vooral toe te schrijven aan maatregelen die thans nodig zijn voor de veiligheid van medewerkers en gebruikers. De meerkosten worden onttrokken aan de reserve Maatschappelijke opvang.
Algemene Voorziening Schoonmaak (AVS)
In de afgelopen periode hebben we samen met de gemeenten Aa en Hunze en Tynaarlo gesprekken gevoerd met het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport over deze algemene voorziening. Wij hebben enkele aanpassingen getroffen.
Sport, gezonde leefstijl
Het programma Gezond in Assen (GIDS) fase 1, eindigt in 2017. Alle betrokken partijen vinden dat er veel is los gemaakt.
De inventarisatie van wat er allemaal in Assen gebeurt op het gebied van gezondheidsbevordering en gezonde leefstijl, en de verbinding tussen alle partijen die zich hier mee bezig houden, vraagt om een volgende stap. Dit najaar wordt in twee sessies met inwoners ‘opgehaald’ wat zij belangrijk vinden voor de bevordering van de eigen gezondheid. Daaruit wordt, als een agenda bij een nieuwe kadernota, een gezondheidsagenda gedestilleerd. De betrokken inwoners zijn aangedragen door tien majeure partijen, betrokken bij gezondheidsbevordering en gezonde leefstijl uit Assen.
Met ingang van 2018 zal GIDS fase 2 in werking treden. De uitgangspunten zijn verwerkt in de begroting 2018.
Schuldpreventie en armoedebestrijding
Bestrijding kinderarmoede (Klijnsma-middelen): de stichtingen Leergeld, Jeugdsportfonds en Jeugdcultuurfonds hebben in 2017 aanzienlijk meer kinderen ondersteund dan ze hadden voorzien en waarvoor subsidie was verstrekt. Het totale aantal kinderen van ouders met een laag inkomen dat gebruik maakt van deze fondsen is gestegen:
- Jeugdsportfonds: van 173 in 2016 naar 296 in 2017 (prognose).
- Jeugdcultuurfonds: van 22 in 2016 naar 16 op peildatum 1 juli 2017.
- stichting Leergeld: van 184 in 2016 naar 145 op peildatum 1 augustus 2017.
Om aan de stijgende vraag te voldoen, hebben de drie stichtingen een aanvullende subsidieaanvraag voor 2017 gedaan. In het kader van de bestrijding van kinderarmoede is deze aanvraag gehonoreerd.
Onderwijs & Onderwijshuisvesting
Onderwijsachterstanden
De verwachte nieuwe regels voor het onderwijsachterstandenbeleid/voor- en vroegschoolse educatie vanuit het Rijk zijn met een jaar uitgesteld. Daarmee blijft ook de landelijke herverdeling van de bijbehorende middelen onbekend, en wordt het huidige landelijk beleid met een jaar beleidsarm verlengd. In 2018 zullen we met de uitvoerende partijen in de alles-in-één-scholen werken aan een lokale vertaling van de nieuwe landelijke regelgeving en bijbehorende middelen.
Financiële prognose
Algemeen € 0,74 miljoen V
Het programma Meedoen heeft een voordeel van € 0,74 miljoen. Hierin is nog geen rekening gehouden met een totaalbedrag van € 0,8 miljoen, dat in aanmerking komt voor overheveling naar het jaar 2018, waardoor het resultaat na overheveling uitkomt op € 65.000 nadelig.
Jeugdzorg € 70.000 V
Het beleidsthema Jeugdzorg heeft naar verwachting, na verrekening met de reserve gemeentelijk sociaal deelfonds, een voordelig resultaat van € 70.000. Hierbij is nog geen rekening gehouden met het feit dat het budget voor de uitvoering van het programma Homestart, van Icare Jeugdgezondheidszorg, in aanmerking komt voor overheveling naar 2018. Het resultaat na overheveling komt dan uit op € 0.
In dit beleidsthema worden de rijksmiddelen voor de uitvoering van de transitie Jeugd verantwoord. Volgens de septembercirculaire ontvangen wij in 2017 voor Jeugd € 19,7 miljoen. Dit is € 0,29 miljoen meer dan begroot, maar € 1,5 miljoen minder dan in 2016 en € 4,0 miljoen minder dan in het jaar 2015. De verwachting is dat we met betrekking tot het voor het jaar 2017 beschikbare budget uitkomen op een nadelig saldo van € 0,35 miljoen. De voorlopige afrekeningen over het jaar 2016 komen uit op € 0,26 miljoen nadelig als incidentele last in het jaar 2017. Deze incidentele last en het geraamde tekort over 2017 worden verrekend met het gemeentelijk sociaal deelfonds, per saldo € 0,61 miljoen nadelig.
Wmo, gezondheidszorg en vrijwilligerswerk € 0
Het beleidsthema Wmo, gezondheidszorg en vrijwilligerswerk verloopt na verrekening met de reserve gemeentelijk sociaal deelfonds en de reserve Maatschappelijke Opvang budgettair neutraal.
In dit beleidsthema worden onder andere de rijksmiddelen voor de uitvoering van de oude en nieuwe taken Wmo en Beschermd Wonen verantwoord. Volgens de septembercirculaire ontvangen wij in 2017 voor Wmo (oude en nieuwe taken) € 15,6 miljoen. Dit is € 0,5 miljoen meer dan begroot, maar € 1,1 miljoen minder dan het jaar 2016 en € 2,2 miljoen minder dan het jaar 2015. De verwachting is dat we met betrekking tot het voor het jaar 2017 beschikbare budget uitkomen op een voordelig saldo van € 0,58 miljoen.
Hierbij is er rekening mee gehouden dat de eigen bijdragen van de Wmo nu worden geraamd op € 0,65 miljoen, hetgeen € 0,56 miljoen lager is dan begroot. Circa € 0,3 miljoen heeft te maken met een bijstelling vanwege de realisaties in voorgaande jaren en € 0,25 miljoen, doordat het ministerie de regeling Eigen Bijdragen Wmo naar beneden heeft bijgesteld. Hiervoor zijn de gemeenten gecompenseerd middels een hogere rijksbijdrage Wmo. De voorlopige afrekeningen over het jaar 2016 komen uit op € 1,0 miljoen nadelig als een incidentele last in het jaar 2017.
Deze incidentele last en het geraamde overschot over 2017 ad € 575.000 zullen worden verrekend met het Gemeentelijk Sociaal Deelfonds, per saldo € 0,43 miljoen nadelig.
Volgens de septembercirculaire 2017 ontvangen wij in 2017 voor Beschermd Wonen € 37,1 miljoen. Dit is € 1,16 miljoen meer dan begroot, € 2,7 miljoen meer dan het jaar 2016 en € 3,4 miljoen meer dan het jaar 2015.
De verwachting is dat we met betrekking tot het voor het jaar 2017 beschikbare budget, na verrekening met de regiogemeenten, uitkomen op een voordelig saldo van € 0,87 miljoen. Op basis van voorgaande jaren is er hierbij rekening mee gehouden dat de eigen bijdragen Beschermd Wonen nu worden geraamd op € 1,7 miljoen hetgeen € 0,3 miljoen lager is dan begroot. De voorlopige afrekeningen over het jaar 2016 komen, na verrekening met de regio gemeenten, uit op € 0,17 miljoen nadelig, als een incidentele last in het jaar 2017.
Deze incidentele last en het geraamde overschot over 2017 zullen worden verrekend met het Gemeentelijk Sociaal Deelfonds, per saldo € 0,7 miljoen voordelig.
Net als in de jaren 2015 en 2016 zal ook in 2017 een deel van de zorg Wmo en Beschermd Wonen niet verzilverd worden. Deze posten zijn nog niet stabiel genoeg en nu moeilijk in te schatten. De resultaten hiervan zullen bij de jaarrekening 2017 worden meegenomen.
De rijksmiddelen Maatschappelijke Opvang (Centrumgemeente middelen) bedragen volgens de september circulaire 2017 totaal € 4,7 miljoen. Dit is € 60.000 minder dan begroot, maar blijft in lijn met voorgaande jaren. De verwachting is dat we met betrekking tot het voor het jaar 2017 beschikbare budget uitkomen op een voordelig saldo van € 0,26 miljoen. Dit bedrag wordt in de reserve Maatschappelijke Opvang gestort, waardoor het per saldo geen invloed heeft op het resultaat.
Gemeentelijk Sociaal Deelfonds € 0
Bij de jaarrekening 2016 bedroeg het saldo van het Gemeentelijk Sociaal Deelfonds € 12,6 miljoen. Omdat het Gemeentelijk Sociaal Deelfonds een maximum kent van 10 % van de transitiemiddelen is hiervan € 5,7 miljoen afgeroomd naar de Algemene reserve, waardoor de eindstand 2016 Gemeentelijk Sociaal Deelfonds € 6,9 miljoen bedraagt.
De raad heeft besloten om € 2,0 miljoen te onttrekken aan het gemeentelijk sociaal deelfonds, als experimenteerruimte binnen het Sociaal Domein. Het totaal van de nog ten laste van het uitvoeringsjaar 2017 af te wikkelen verplichtingen uit 2016 bedraagt in totaal € 0,9 miljoen. Voor het uitvoeringsjaar 2017 zelf wordt een positief resultaat van € 0,96 miljoen verwacht.
Dat betekent dat de exploitatie in het sociaal domein dit jaar over de gehele linie bezien vrijwel budgettair neutraal zal verlopen. De stand van het gemeentelijk sociaal deelfonds komt daarmee eind 2017 naar de huidige inzichten in totaal uit op € 4,9 miljoen. Dit is € 1,6 miljoen minder dan het maximum ad 10%, zijnde € 6,5 miljoen.
De raad heeft besloten dat de reserve Gemeentelijk Sociaal Deelfonds een looptijd heeft van drie jaar, van 2015 tot en met 2017. Omdat het Rijk heeft besloten ook nog in het jaar 2018 de transitiemiddelen via decentralisatie-uitkeringen over te maken aan de gemeenten, en omdat het besluit experimenteerruimte Sociaal Domein ad € 2,0 miljoen betrekking heeft op bestedingen in de jaren 2018 en 2019, wordt de werkingsduur van de reserve Gemeentelijk Sociaal Deelfonds met twee jaar verlengd, tot en met 2019.
Mijn buurt Assen en nieuwe subsidieregeling € 0,54 miljoen V
Het beleidsthema Mijn Buurt Assen heeft naar verwachting een voordelig resultaat van € 0,54 miljoen. Hierbij is er nog geen rekening mee gehouden dat een bedrag ad € 0,3 miljoen in aanmerking komt voor overheveling naar het jaar 2018 in verband met kosten 2018 voor de opvang van statushouders, waardoor het resultaat na overheveling uitkomt op € 0,24 miljoen voordelig. Hiervan is € 0,2 miljoen aan rijksgelden ter dekking van de algemene kosten 2017 opvang van statushouders en naar verwachting zal stichting STILA het beschikbaar gestelde budget ad € 0,175 miljoen niet volledig kunnen besteden aan aanvragers van sociaal-culturele activiteiten. De verwachting is dat er € 35.000 overblijft.
Meedoenbeleid € 0,30 miljoen V
Het beleidsthema Meedoenbeleid heeft naar verwachting een voordelig resultaat van € 0,3 miljoen. Hierbij is er nog geen rekening mee gehouden dat een bedrag ad € 0,4 miljoen in aanmerking komt voor overheveling naar het jaar 2018, waardoor het resultaat na overheveling uitkomt op € 0,1 miljoen nadelig.
Op de post kwijtscheldingen belastingen ad € 0,7 miljoen, wordt een overschrijding verwacht van € 0,1 miljoen.
De raad heeft op 19 november 2015 ingestemd met het voorstel Intensivering armoedebeleid, waarbij de resterende Klijnsma-middelen worden ingezet voor de jaren 2016 tot en met 2018. Conform dit raadsbesluit worden de beschikbaar gestelde Klijnsma-middelen ook in 2018 aangewend voor een bedrag van € 0,1 miljoen.
Voorgesteld wordt € 0,1 miljoen over te hevelen naar 2018. In de meicirculaire 2017 krijgt Assen daarnaast € 0,4 miljoen structureel aan Klijnsma-middelen ter bestrijding van armoede van kinderen en ouderen. De besteding hiervan wordt nog aan de raad voorgelegd. Om die reden zal bij de jaarrekening 2017 worden voorgesteld om het niet bestede deel 2017 ad € 0,3 miljoen over te hevelen naar het jaar 2018.
Schuldhulpverlening € 0,20 miljoen N
Het beleidsthema Schuldhulpverlening heeft naar verwachting een nadelig resultaat van € 0,2 miljoen. Uit de tussenrapportages van de GKB blijkt dat de GKB naar verwachting over het jaar 2017 uitkomt op een exploitatietekort. Het tekort wordt voornamelijk veroorzaakt doordat de aantallen aanmeldingen dit jaar veel minder zijn dan waarmee in de begroting rekening is gehouden. In juli zijn daarom maatregelen getroffen om de organisatie aan te passen aan de nieuwe situatie. Deze aanpassing is echter vermoedelijk niet voldoende om de voorziene tekorten geheel op te lossen. Omdat de GKB geen financiële reserves meer heeft, zullen de drie leden in de gemeenschappelijke regeling moeten bijdragen in dit tekort. Naar verwachting bedraagt het Asser aandeel € 0,2 miljoen. Dit is niet begroot.
Onderwijs € 30.000 V
Het beleidsthema Onderwijs heeft naar verwachting een voordelig resultaat van € 30.000. Hierbij is er nog geen rekening mee gehouden dat de financiering van de frictiekosten van de harmonisatie peuterspeelzaalwerk, ad € 30.000, in aanmerking komt voor overheveling naar 2018. Hierdoor komt het resultaat na overheveling uit op € 0.
Bij het collegebesluit Harmonisatie peuterspeelzaalwerk is besloten het geraamde overschot 2017 ad € 30.000 op de budgetten Alles-in-1 school over te hevelen naar het jaar 2018, ter financiering van de frictiekosten van deze harmonisatie.
Meedoenbeleid: Klijnsma-middelen armoedebeleid
De raad heeft op 19 november 2015 ingestemd met het voorstel Intensivering armoedebeleid waarbij de resterende Klijnsma-middelen worden ingezet voor de jaren 2016 tot en met 2018.
Conform dit raadsbesluit worden de beschikbaar gestelde Klijnsma-middelen ook in 2018 aangewend voor een bedrag ad € 0,1 miljoen. In de meicirculaire 2017 krijgt Assen daarnaast ruim € 0,4 miljoen structureel aan Klijnsma-middelen ter bestrijding van armoede van kinderen en ouderen. De besteding hiervan wordt nog aan de raad voorgelegd. Om die reden zal in de jaarrekening 2017 worden voorgesteld om het niet bestede deel 2017 ad € 0,3 miljoen over te hevelen naar 2018.
Meedoenbeleid: Vergoeding statushouders
De gemeente ontvangt in de jaren 2016 en 2017 per gevestigde statushouder een vergoeding van het ministerie. Deze budgetten worden achteraf, per gehuisveste statushouder, op basis van realisatiecijfers van Opnieuw Thuis/COA, aan gemeenten toegekend. In de begrotingen 2016 en 2017 is als aanname voor een vol jaar uitgegaan van een bedrag van € 0,7 miljoen per jaar. Deze middelen zijn niet geoormerkt. Tot nu toe worden alleen de kosten van Jade voor de verlengde begeleiding van jong meerderjarige statushouders (vanaf 18 jaar) ten laste van deze middelen gebracht alsmede het project Vlucht Voorwaarts. Op verschillende beleidsvelden wordt langzamerhand duidelijk tegen welke extra kosten men aanloopt. Een deel van deze kosten zal ook nog doorwerken naar het jaar 2018. Om die reden is het plan een bedrag van € 0,3 miljoen over te hevelen naar 2018.
Jeugdhulp: Homestart
Conform het plan Versterken Voorliggend Veld wordt er extra inzet gepleegd op vrijwilligers, waarbij is gekozen voor het instrument Homestart. Hierbij worden ouders/gezinnen ondersteund door vrijwilligers. Met Icare Jeugdgezondheidszorg is een overeenkomst afgesloten voor de uitvoering van Homestart voor de jaren 2016 tot en met 2018. Om aan de contractuele verplichtingen in het jaar 2018 met Icare te kunnen voldoen moet naar het jaar 2018 een bedrag van € 70.000 worden overgeheveld.